ΩΣΑΝ ΧΑΜΨΟΠΙΛΑΦΟ. TRADITIONAL BAKED RICE WITH ΑΝCHOVIES AND PINE NUTS.

Πολύ λίγες παραδοσιακές συνταγές συνδυάζουν το ρύζι με το ψάρι. Κορυφαία είναι το χαμψοπίλαφο ένα λιτό και δωρικό πιάτο από την κληρονομιά της ποντιακής αλλά και της πολίτικης κουζίνας. Χαψία είναι οι γαύροι στα ποντιακά και η ονομασία του φαγητού περιγράφει ήδη δύο από τα 3-4 βασικά υλικά που είναι επίσης, το κρεμμύδι, κάποιο αρωματικό και το κουκουνάρι.

Ωσάν χαμψοπίλαφο λοιπόν η συνταγή μου, χωρίς το περίτεχνο στρώσιμο των μικρών ψαριών. Το δύσκολο της συνταγής αυτής είναι το φιλετάρισμα του γαύρου. Θέλοντας να κρατήσω λοιπόν μία ευκολία στην πρότασή μου χρησιμοποίησα μόνο μισό κιλό γαύρους και όχι 1 κιλό που απαιτείται για να καλύψουν τα μικρά ψαράκια πάνω κάτω και γύρω γύρω το νόστιμο ρύζι.

Βέβαια τα χαψία ήταν μία ποικιλία γαύρων αρκετά παχουλών που τα ψάρευαν στη Μαύρη Θάλασσα και ήταν ότι έπρεπε για το φουρνιστό αυτό όμορφο γεύμα.

Λατρεύω τους γαύρους, λάτρεψα τη συνταγή, θα την ξανακάνω σίγουρα. Επίσης λατρεύω και τα ποντιακά, αν και δεν είμαι πόντια, ιδού λοιπόν και ένα σχετικό τραγουδάκι για τα ασημένια νόστιμα ψαράκια.

«Χαψία εξέβαν σον γιαλόν χοντρά τ' ευλοημένα τα καΐκια παν κι έρταν ζίπα-ζίπα φορτωμένα.

Χαψία, χαψία φατέστεν σκύλ' παιδία και ντ' έμορφα μαειρεύει' ατά η θεία Ευδοξία

Χαψία βάλον σο πλακίν εσέν λέγω Ηλία ξύσον κι ολίγον λαδόπον να γίνταν μερακλία

Τραπεζουνταίοι, Κερασουνταίοι όλ' παίρνε τηγανίζνε τ' εμέτερον οι Σουρμενίτ' με τα πατμάνια αλίζ'νε»

(από την ιστοσελίδα http://www.pontos-news.gr)

Για 2 -3 άτομα

½ κιλό γαύροι

1 φλιτζάνι κίτρινο ρύζι

3 φλιτζάνια νερό

1 ξερό κρεμμύδι ψιλοκομμένο

3 κουταλιές ελαιόλαδο για το ρύζι

1 κουταλιά ελαιόλαδο για το άλειμμα των γαύρων

1 κουταλιά ελαιόλαδο για το άλειμμα του ταψιού

2 κουταλιές κουκουνάρια

χυμός μισού λεμονιού

ξύσμα ενός λεμονιού

λίγα ψίχουλα μπαγιάτικου ψωμιού

αλάτι

μαύρο πιπέρι

Πλένω καλά τα ψαράκια. Κόβω το κεφαλάκι και προσπαθώ να τραβήξω και το εντεράκι. Πιέζω με το μεγάλο μου δάχτυλο αρχίζοντας από πάνω και κατεβαίνοντας προς την ουρά για να ανοίξει το ψάρι και τραβώ το κοκαλάκι του. Ίσως να αφαιρεθεί και λίγη από τη σάρκα του αλλά αυτό δε μας πειράζει. Πλένω και πάλι τα φιλετάκια, τα αλατίζω και τα αφήνω να στραγγίσουν καλά.

Ετοιμάζω το ρύζι:

Πλένω το ρύζι και το στραγγίζω. Ψιλοκόβω το κρεμμύδι και το αχνίζω μαζί με τα κουκουνάρια και το ελαιόλαδο σε χαμηλή θερμοκρασία για περίπου 4΄. Προσθέτω το ρύζι, το ξύσμα, τον μαϊντανό και 4 φλιτζάνια νερό και σιγοβράζω μέχρι να φουσκώσει και να σκάσει καλά το ρυζάκι.

Προσθέτω το χυμό του λεμονιού και ανακατεύω καλά.

Αλείφω με το βούτυρο το ταψάκι και το πασπαλίζω με τα ψίχουλα του ψωμιού. Στρώνω μέσα στο ταψάκι τους λίγο παραπάνω από μισούς γαύρους. Αλατοπιπερώνω τα ψαράκια και γεμίζω απαλά το ταψί με το ρύζι. Σκεπάζω το ρύζι με τους υπόλοιπους γαύρους και τους αλείφω απαλά με το ελαιόλαδο χρησιμοποιώντας ένα πινέλο.

Ψήνω σε προθερμασμένο φούρνο στους 200^ο για 20΄.

Σερβίρω το φαγητό χλιαρό.